انواع ماشین های بیل مکانیکی در پروژه‌های عمرانی و راهسازی بسیار کاربرد دارند. این ماشین‌آلات حاوی بازوی مفصلی، باکت و کابین گردان در قسمت فوقانی همراه با زنجیر یا چرخ لاستیکی می‌باشند. می‌توان گفت که این نمونه از بیل‌های مکانیکی از مدل‌های پیشرفته و بروز بیل‌های بخار گذشته می‌باشد. از امتیازاتی که این قبیل از ماشین‌آلات دارند می‌توان به نصب چکش، مته، قیچی فلز بر، گراپ، چنگک، سنگ جت، گراپ، نصب چکش هیدرولیکی یا پنوماتیک یا ادوات اشاره کرد.
استفاده از دکل بیل به جای باکت بر روی بیل مکانیکی این امکان را ایجاد می‌کند که سطوح و حجم سنگ یا بتن را با توجه به دلایلی نمی‌توان با مواد منفجره یا کمپرسور از بین برد. با استفاده از این دو دستگاه یعنی بیل و چکش می‌توان سطح مورد نظر را تخریب کرد.
با توجه به حجم کم باکت و هزینه‌های بالای نگهداری، برای خاک‌های نرم و با حجم زیاد لودر بسیار مقرون به صرفه است اما با توجه به اینکه برای پروژه‌های شهری قابل اطمینان نیست و این مسئله منجر به برتری بیل‌های مکانیکی نسبت به سایر تجهیزات دیگر شده است.
کاربرد انواع بیل مکانیکی
کاربرد انواع بیل مکانیکی عبارت است از:
- حمل مواد
- خاکبرداری
- تخریب
- معدنکاری
- لایروبی رودخانه
- هموار کردن زمین
- گودبرداری برای ساخت‌وساز
- حفر کانال، زیرسازی و گودال
- برش با استفاده از ادوات هیدرولیکی
انواع بیل‌های مکانیکی از لحاظ چرخ
مدل‌های مختلفی از بیل‌های مکانیکی در بازار موجود است اعم از:
- بیل‌های مکانیکی چرخ لاستیکی
- بیل‌های مکانیکی چرخ زنجیره‌ای
هر دوی این ماشین‌آلات متناسب با نوع و کاربردی که دارند مورد استفاده قرار می‌گیرند به عنوان مثال محیط‌های کوهستانی، شهری، بیابانی و غیره می‌باشد.
انواع بیل‌های مکانیکی و کاربرد آن
انواع بیل‌های مکانیکی عبارتند از:
- بیل‌های مکانیکی با جام معکوس
- داگ لاین یا بیل کششی
- بیل مکانیکی با سیستم کابلی
- بیل‌های مکانیکی با جام جلو
- بیل مکانیکی منقاری یا چنگک
در ادامه هر یک از موارد فوق را بررسی خواهیم کرد.
1. بیل‌های مکانیکی با جام معکوس
نوع دیگری از بیل‌های مکانیکی وجود دارند که جام بیل آن‌ها به صورت وارانه نسبت به سطح زمین است. از این نوع بیل برای حفاری ترانشه، خاکبرداری و پی ساختمان‌ها استفاده می‌شود. برای حفاری آسان از بیل با جام پهن و برای حفاری در زمین‌های سخت از جام‌هایی با عرض کم استفاده می‌شود. متداول‌ترین نوع بیل‌های مکانیکی عبارتند از:
- کج بیل
- بیل پشت خم
- بیل کششی
در عقب برخی از کج بیل‌ها برای برقرار تعادل در زمان خاکبردای از یک وزنه تعادل استفاده می‌شود. بیل‌های مکانیکی معمولا دارای سایزبندی کوچک و مینی بیل می‌باشند که فاقد وزنه هستند. در بیشتر زمان‌ها تنها بیل‌های مکانیکی دارای ابعاد بزرگ هستند که نیاز به وزنه تعادل دارند.
2. داگ لاین یا بیل کششی
بیل کششی از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است که شامل:
- جرثقیل
- اتاقک فرمان
- جام بیل کششی
- کابل‌هایی برای کنترل بخش‌های مختلف
بیشترین کاربرد بیل‌های کششی برای انجام فعالیت‌های مختلف در سطوح بسیار بالاتر و بسیار پایین‌تر از سطح اتکا خود قرار می‌گیرند. برای زمین‌های متفاوت از این نوع بیل‌های مکانیکی استفاده می‌شود.
کاربردهای بیل‌های مکانیکی کششی
- کانال زنی
- لوله‌گذاری
- انجام حفاری‌های پایین‌تر از سطح
از مهم‌ترین و اصلی‌ترین مزیت‌های بیل‌های کششی سرعت و کارایی بالای آن است. همچنین در بیشتر موارد عرض جام از ظرفیت آن مهم‌تر است. گستردگی جام نیز با توجه به عرض و عمق آن بیشتر است.
3. بیل مکانیکی با سیستم کابلی
از دیگر ماشین‌آلات سنگین می‌توان به بیل‌های مکانیکی با سیستم کابلی اشاره کرد که بر روی چرخ‌ها سوار می‌شود و در قسمت انتهای جلوی آن بیل متصل شده است. این نوع بیل‌های مکانیکی در دو نوع مکانیکی و هیدرولیکی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
4. بیل‌های مکانیکی با جام جلو
در این نوع از ماشین‌آلات موقعیت جام آن‌ها تا حدودی شبیه به جام لودرها می‌باشد. بیل‌های مکانیکی نسبت به لودر عملکرد پایین‌تری دارند؛ لذا با توجه به اینکه لودرها محدودیت ارتفاع ندارند. این ماشین‌آلات برای اینکه بار خود را تخلیه کنند نیاز دارند تا دریچه زیر جام آن باز شود و بار آن تخلیه گردد.
موارد استفاده از بیل‌های مکانیکی با جام جلو شامل:
- بارگیری کامیون‌ها
- انتقال و حمل مصالح به قرضه عمودی
- حفاری زمین‌های سخت در سطح بالای ماشین
این نوع بیل‌های مکانیکی در دو مدل چرخ زنجیری و چرخ لاستیکی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
5. بیل مکانیکی منقاری یا چنگک
بیشترین کاربرد بیل‌های مکانیکی چنگک یا کلامشل‌ها در این امور به کار می‌رود:
- انتقال و جابجایی مواد کنده شده و نرم مانند زغال‌سنگ، سنگ‌های شکسته، ماسه و شن و سایر موارد دیگر.
- انجام فرایند لایه روبی در کانال‌ها، موج‌شکن‌ها و غیره.
- انجام عملیات حفاری به شکل قائم در اعماق مختلف نظیر گودال شمع‌ها، پرده‌های آب‌بند، دیوارهای حائل و غیره.
- حمل بار و بلند کردن به شکل قائم از یک نقطه به نقطه دیگر مانند تخلیه بار در داخل قیف و کیسون‌ها
مهم‌ترین نکاتی درباره بیل مکانیکی چنگک
- مشکل در محاسبه بازدهی دقیق آن
- قابلیت نفوذ جام به وزن آن بستگی دارد.
- سبک بودن جام برای این دست از بیل‌ها الزامی است.
- موارد مهم در حین انجام کار با بیل مکانیکی
- در زمان انجام کار با بیل مکانیکی باید به نکات زیر توجه کرد:
- تمیزی دندانه‌های بیل در بارگیری تاثیر فوق‌العاده‌ای دارد.
- توجه داشته باشید که نبایستی با جام به سطح سخت و محکم ضربه بزنید.
- توانایی و قابلیت بیل مکانیکی در سطوح بالاتر و کارآمدتر خواهد بود.
انتخاب جام بیل مکانیکی
جام بیل مکانیکی بر اساس شرایط کاری، نوع مصالح جابجا شونده، بارگیری، ارتقای راندمان خاکبرداری به عوامل زیر می‌توان اشاره کرد:
- سنگین کار
- سبک کار
- استفاده عمومی
- جابجایی مواد و مصالح
چکش هیدرولیکی
برای برخی از امور جام‌های بیل مکانیکی برداشته می‌شوند و به‌جای آن از چکش‌های هیدرولیکی استفاده می‌شود. از دکل بیل مکانیکی برای کارهای ساختمانی شهری و حفاری در سنگ‌های سخت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
دیدگاه خود را ثبت کنید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.